Verborgen tussen de bergplooien van de Himalaya, ligt het koninkrijk Bhutan. Het land is ingeklemd tussen China en India. Bhutan staat ook wel bekend als 'Druk Yul', wat het land van de donderdraak betekent. Het koninkrijk heeft een eigen unieke beschaving, omdat het weinig invloeden kent van andere landen. Met een populatie van zo'n 700.000 mensen, leeft de bevolking in harmonie met de natuur, met een unieke identiteit en een rijk religieus en cultureel erfgoed. Om Bhutan te kunnen bereiken, moet je eerst naar een andere stad reizen. Mijn reis begint in Kolkata, de hoofdstad van de Indiase staat West-Bengalen. Het is een van de grootste steden van India. In het verleden was dit de hoofdstad van Brits India en de Britse invloeden zijn dan ook duidelijk zichtbaar. Het is een welvarende stad met een hoog intellectueel, artistiek en cultureel niveau.
De volgende ochtend vertrekt de Drukair vlucht van Kolkata naar Paro. Bhutan kent twee luchtvaartmaatschappijen, Drukair en Bhutan Airlines. Na landing op het enige internationale vliegveld van Bhutan, merk je direct de invloed van de vijfde koning Jigme Khesar Namgyel Wangchuk. Een grote foto van hem met zijn vrouw en zoontje verwelkomt je bij aankomst. Na kennismaking met de lokale gids en chauffeur vervolgt de reis zich naar Thimpu. De eerste indruk van het land is sprookjesachtig. De hoge bergen, bijzondere architectuur, heldere rivier, vele bomen en kleurrijke kleding van de bevolking. Het is hier prachtig!
Thimpu is de hoofdstad van Bhutan. In deze stad zetelt de regering en hier bevinden zich vele monumenten, tempels, kloosters, musea en dzongs. Deze dzongs zijn kenmerkend voor het land. Dzongs zijn forten die veelal in de 17e eeuw zijn gebouwd om het land te beschermen tegen andere landen. Het zijn meesterwerken op het gebied van architectuur. In Thimpu kun je de Thimpu Dzong (Tashichhho Dzong) bezoeken, die gebouwd is in 1641 door Zhabdrung Ngawang Namgyel. Het is tegenwoordig de werkplek van de huidige koning. Een gedeelte van een dzong bestaat uit een tempel. In deze tempel bevindt zich een groot Boeddhabeeld, wat erg indrukwekkend is om te zien.
Breng ook een bezoek aan de Memorial Choeten, die gebouwd is in 1974 ter ere van de derde koning van Bhutan, Jigme Dorji Wangchuck. Deze stoepa trekt vooral oude Bhutanezen die hier komen om biddend de stoepa rond te gaan. Bezoek het Takin Preserve, om het nationale dier van Bhutan te bewonderen. De takin wordt geassocieerd met religieuze historie en mythologie. Het is een bijzonder dier met een dikke nek en korte gespierde poten. Zij leven doorgaans op plekken boven de 4000 meter. Vanaf het Thimpu Viewpoint heb je een mooi uitzicht over de stad.
Op deze plek kun je dan ook starten met een interessante trekking waarbij je steeds verder omhoog klimt en langs dorpjes loopt. Eenmaal boven geniet je van het uitzicht over de stad. Ook interessant is de Changangkha Lhakhang. Deze Boeddhistische tempel wordt vooral bezocht door ouders die een zegen vragen voor hun pasgeboren baby. Loop een rondje om de tempel en draai aan de gebedsmolens. Ook indrukwekkend is Buddha Dordenma. Het is een van de grootste Boeddhabeelden ter wereld. Het beeld is 51 meter hoog en bestaat grotendeels uit brons. Bhutan staat bekend om de Thangka paintings. Het is een kunst om deze gedetailleerde schilderingen te maken. Deze traditionele tekeningen laten vooral afbeeldingen zien uit het leven van Boeddha.
Het Boeddhisme is dan ook sterk aanwezig in de samenleving. Zo'n 90% van de bevolking is Boeddhist. Je komt dit dan ook tegen in alle facetten van het dagelijkse leven. Bhutan is een spiritueel koninkrijk. Honderden heilige kloosters, stoepa's, religieuze instituties, gebedsvlaggen en gebedsmolens kleuren het land. Ceremonies en rituelen worden met regelmaat uitgevoerd. Naast Boeddha, wordt ook de man die het Boeddhisme naar Bhutan heeft gebracht, Guru Rinpoche en de man die Bhutan heeft verenigd, Zhabdrung Ngawang Namgyel vereerd in tempels. Aan de ene kant is dit land traditioneel en heeft het een unieke eigen cultuur. De normen en waarden vloeien uit het Boeddhisme, zo helpt iedereen elkaar en worden er bijvoorbeeld geen dieren geslacht. Er wordt nog traditionele kleding gedragen. Bhutanese mannen dragen een gewaad tot aan de knie, die op een speciale manier gevouwen is zodat er een zak ontstaat bij de buik. Dit kledingstuk wordt een 'Gho' genoemd. Vrouwen dragen gekleurde bloesjes met daarover een korte zijden jas, 'Toego' genoemd. Een rechthoekige doek wordt om hun middel gewikkeld, 'Kira', wat een lange rok vormt.
Aan de andere kant is het land modern. Zo zijn man en vrouw gelijkwaardig, wordt aan kinderen geleerd om zelfstandig te zijn, mensen mogen zelf bepalen met wie zij willen trouwen, het onderwijs is gratis en het niveau van educatie ligt hoog. Gezondheidszorg is gratis, er worden activiteiten voor jongeren georganiseerd, roken is verboden en het eten is organisch en biologisch. De koning streeft naar een land met gelukkige en gezonde mensen. De westerse invloed neemt toe, maar de koning doet er alles aan zodat de eigen identiteit zoveel mogelijk wordt behouden.
De reis vervolgt zich van Thimpu naar Punakha. De maximale snelheid in Bhutan is 50 km per uur. Het land bestaat uit een berglandschap en wegen zijn vanaf 1960 aangelegd. De regering is nu bezig met het verbreden van de weg, wat uiteraard voor overlast zorgt. Omdat het een enkele weg is, worden de meeste werkzaamheden in de nacht uitgevoerd. Dit proces zal nog lang duren, vanwege de weersomstandigen en landverschuivingen. Dit is iets om alvast op voorbereid te zijn bij een reis door Bhutan. Het uitzicht maakt wel een hoop goed. Onderweg naar Punakha wordt er een stop gemaakt bij de Dochula Pass. Op deze plek is een herdenkingsplaats gebouwd van 108 stoepa's, ter nagedachtenis aan het Bhutanese leger die zich moest verdedigen tegen Indiase terroristen in 2003. Bij helder weer kun je hier het Himalayagebergte zien.
Bij aankomst in Punakha kun je een leuke wandeling maken door de rijstvelden naar Chime Lhakhang. Je loopt door de rijstvelden en kunt genieten van de mooie omgeving. De volgende ochtend kun je een trekking maken door het platteland. Je loopt door de rijstvelden in de vallei en maakt kennis met het agrarische leven. Je klimt omhoog naar het Khamsum Yueley Namgyal Chorten. Deze tempel ligt op een heuvel. Vanaf de top van de tempel heb je een prachtig uitzicht over de omgeving. In Punakha kun je een van de mooiste dzongs van het land bezoeken, de Punakha Dzong. Zhabdrung Ngawang Namgyel heeft deze dzong in 1637 gebouwd op een plek waar de rivier Phochhu en de rivier Mochhu samenkomen, een mannelijke en een vrouwelijke rivier. De dzong herbergt een heilig relikwie. Het is een indrukwekkend fort met een mooie ligging.
Vanaf Punakha vervolgt de reis zich naar de Phobjikha Vallei. Onderweg maken we een stop voor de lunch. Bhutanese maaltijden bestaan voornamelijk uit rode rijst met Ema Datshi, het favoriete gerecht onder de lokale bevolking. Het wordt gemaakt van chili en kaas. Veel maaltijden zijn pittig, chilipepers worden bijna in alle Bhutanese gerechten gebruikt. Andere typische gerechten zijn momo's, dumplings gevuld met vlees of groenten met kaas. Khulé zijn kleine pannenkoeken gemaakt van boekweit. Suja is boterthee, gemaakt van thee met boter, zout en water.
Bij aankomst in de Phobjikha Vallei kun je een bezoek brengen aan het Gangtey Monastery. De vallei staat bekend om de zwarthalskraanvogels. Vanuit Tibet komen zij naar deze vallei tijdens de wintermaanden. Voordat zij de vallei bereiken, vliegen zij eerst drie rondjes om het klooster heen voordat zij landen. Ook wanneer zij terug vliegen naar Tibet doen ze hetzelfde. Het Black Necked Crane Festival wordt hier jaarlijks gevierd. Het is ook mogelijk om het Black Necked Crane Visitor Centre te bezoeken voor meer informatie over deze vogels. De Phobjikha Vallei is een rustige en mooie vallei, die zeer geschikt is voor wandelingen. Je loopt langs beekjes, grazende koeien en paarden, berg op en berg af door grasland, bossen en langs dorpjes. Het is een landelijke en mooie omgeving, zeer geschikt voor de natuurliefhebbers en rustzoekers.
In Bhutan is geluk het belangrijkste in de samenleving. Het wordt ook wel 'Happiness Kingdom' genoemd. In dit koninkrijk kijken ze niet naar het Bruto Nationaal Product, maar naar het Bruto Nationaal Geluk. Er wordt naar vier pijlers gekeken, namelijk naar eerlijke en rechtvaardige sociaal-economische ontwikkeling, behoud en bevordering van cultuur, milieubescherming en een goede regering.
Vanaf de Phobjikha Vallei volgt een lange reis terug naar Paro. Hier zijn de belangrijkste bezienswaardigheden de Kichu temple, de oude houten brug en downtown. Uiteraard is een van de hoogtepunten van een reis door Bhutan de trekking naar Taktsang Lhakhang, ook wel bekend als 'Tijgersnest'. Dit is een van de meest heilige plaatsen in het land. Volgens de legende vloog Guru Rinpoche op de rug van een tijgerin naar deze plek en mediteerde hier voor drie maanden in deze grot. Op deze plek is daarom een klooster gebouwd op een klif op een hoogte van 3000 meter. De trekking is een pittige klim omhoog, maar uiteraard de moeite waard. Je loopt langs rhododendrons en hebt een mooi uitzicht. Een bijzondere en spirituele ervaring! Ook mooi is de rit naar de Chelela Pass, gelegen op zo'n 4000 meter hoog. Vanaf hier heb je op een heldere dag uitzicht op het Himalayagebergte en kun je de toppen zien van de Jhomolhari (7326 meter) en de Jichu Drake (6714 meter).
Bhutan is in een korte tijd van de middeleeuwen naar de 21ste eeuw gegaan. De eerste toeristen kwamen pas vanaf 1974 het land in. Het koninkrijk probeert een balans te vinden tussen de moderne ontwikkelingen enerzijds en het behoud van hun eigen cultuur en identiteit anderzijds. Deze unieke identiteit is datgene wat het land bijzonder en uniek maakt. Als het aan Bhutan ligt, blijft dit voorlopig zo. Tashi Delek!
"Reizen is mijn grote passie. Als kind maakte ik mijn eerste verre reis naar familie in Indonesië. Maar ook andere landen in Azië vond ik altijd al fascinerend en interessant. De mooie natuur, vriendelijke mensen, tropische vruchten, rijke culturen en mystieke sferen".
